Podsumowaliśmy drugi rok programu rozwoju wolontariatu w warszawskich teatrach. Wzięły w nim udział: Teatr Współczesny, Teatr Studio, TR Warszawa, Teatr Muzyczny ROMA, Teatr Żydowski, Teatr Rampa, Nowy Teatr, Teatr Lalek Guliwer oraz Teatr Ateneum. Uroczyste podsumowanie oraz wręczenie dyplomów odbyło się pod koniec listopada w Pałacu Ślubów na Placu Zamkowym.
Celem naszych działań było przygotowanie teatrów do współpracy z wolontariuszami oraz wsparcie w realizacji pierwszych pilotażowych projektów wolontariackich. Dla większości teatrów była to pierwsza przygoda z otwarciem się na mieszkańców. I choć zmiana wymaga czasu, starań i podejmowania nowych prób, to jak mówią same koordynatorki – „jest coraz lepszy klimat na wolontariat w teatrze”.
Teatr Lalek Guliwer, fot. Julia Juzyk
W ciągu dwóch lat trwania programu udało się teatrom zrekrutować ok 200 wolontariuszy, którzy w sumie przepracowali ponad 2500 godzin – m.in. przygotowując i prowadząc zajęcia edukacyjne dla dzieci, tworząc relacje z wydarzeń w mediach społecznościowych, obsługując widownię ze szczególnymi potrzebami, wspierając instytucję w porządkowaniu dokumentów oraz zbieraniu informacji, pomagając w dziale produkcji przy szyciu kostiumów czy podczas castingów przy organizacji punktu rejestracji kandydatów. Ochotnicy zgłaszali się również do pomocy przy licytacji rekwizytów teatralnych, planowaniu scenografii i kostiumów na przedstawienia, rozwożenia programów festiwalowych, a także do sprzątania grobów, którymi opiekuje się Teatr Żydowski.
Zdjęcie z pokazu “Rzeczy z pudełka” realizowanego przez Dział Edukacji i Projektów Społecznych Teatru Studio w Areszcie Śledczym na Grochowie przy wsparciu wolontariuszy, fot. Sisi Cecylia
Teatr Żydowski im. Estery Rachel i Idy Kamińskich, fot. Piotr Rosiak
Koordynatorki wolontariatu za najważniejszy efekt programu rozwoju wolontariatu w teatrach, organizowanego w ramach projektu "Ochotnicy warszawscy" uważają zmianę w postrzeganiu społecznej misji teatrów oraz kładzenie większego nacisku na działania edukacyjne, włączające, wychodzące poza tradycyjną rolę teatrów jako miejsca organizacji widowisk.
„Wolontariusz, który jeszcze do niedawna był tylko naszym widzem, teraz chętnie włącza się w różne działania, które realizuje nasz teatr” - mówi jedna z uczestniczek szkoleń.
Strona internetowa Teatru Muzycznego ROMA
Zmiana jaką wniósł program rozwoju wolontariatyu w teatrach odczuwalna jest często na poziomie organizacji wewnętrznej instytucji – w podejściu dyrekcji i zespołu teatrów do osób „z zewnątrz”, w większej odwadze do wychodzenia poza stosowane schematy działania oraz zauważeniu wkładu pracy koordynatorów na rzecz lepszego kontaktu z mieszkańcami. W niektórych teatrach powstało osobne stanowisko koordynatora wolontariatu, w innych nowe obowiązki zostały docenione w formie dodatku finansowego. Teatry widzą także dużą wartość w nowo tworzącej się społeczności wolontariuszy, którzy nie tylko stanowią „żywą wizytówkę” instytucji i przyciągają nowych odbiorców, ale także wnoszą powiew świeżości do instytucji, proponując swoje pomysły, dzieląc się wiedzą, pasją i entuzjazmem. Z drugiej strony, wolontariusze również korzystają na współpracy z teatrami – zyskują miejsce spotkań, które ich rozwija, jest bezpieczną przestrzenią, w której mogą spotkać ludzi o podobnych celach i wartościach.
Teatr Roma, fot. Karol Mańk
Dwuletni program rozwoju wolontariatu w teatrach, w czasie którego wolontariat został wdrożony, opracowane zostały indywidualne modele wolontariatu w instytucjach, a koordynatorzy przeszkoleni do funkcji, dobiegł końca. Przed teatrami dalsza praca na rzecz rozwoju wolontariatu. Koordynatorki wolontariatu z optymizmem patrzą w przyszłość, jednocześnie czekając na kontynuację spotkań w gronie koordynatorów, które, jak mówią, działają motywująco i wspierająco. Wskazują też, że potrzeba długofalowego wsparcia finansowego na rzecz rozwoju wolontariatu ze strony miasta lub wydzielenia w samej instytucji osobnego budżetu na rozwój wolontariatu. Dzięki temu wolontariat będzie mógł zyskać stałe miejsce w strukturze teatrów, tworząc w nich prawdziwie żywe miejsca spotkań i wymiany społecznej.
Trzymamy kciuki za Wasze działania!
Artykuł przygotowany przez Fundację Civis Polonus, realizatora Programu rozwoju wolontariatu w teatrach publicznych m.st. Warszawy od 2023 roku.