Rodzicu! Twoje dziecko jest uczniem szkoły podstawowej? Chcesz, aby w przyszłości było aktywnym obywatelem i członkiem wspólnot, aby kierowało się empatią? Pokaż mu jaką przygodą i wartością może być wolontariat. Pomóż mu wybrać wolontariat, który odpowiada jego zainteresowaniom.


Wolontariat jako narzędzie wychowawcze

Wolontariat to jedna z form aktywności, która dostarcza młodemu człowiekowi doświadczeń, na bazie których buduje on wiedzę o sobie samym, to narzędzie rozwoju indywidualnego i społecznego.

Wolontariat daje młodemu człowiekowi możliwość rozpoznania własnych zainteresowań, skonfrontowania swoich możliwości, a tym samym rozwój w sferze edukacyjno-zawodowej. Wolontariusz staje się człowiekiem świadomym posiadanych cech i umiejętności, zasobów i ograniczeń. Widząc swój wpływ na otoczenie, nabywa poczucia sprawczości, buduje poczucie własnej wartości i zaufania do siebie.

Wolontariat to często działanie we współpracy z rówieśnikami, okazja do wzajemnego uczenia się od siebie i inspirowania do aktywnego spędzania czasu wolnego.

Grupa młodych ludzi pracująca przy sadzeniu drzew na skaju lasuWolontariat przy sadzeniu drzew, Lasek na Kole

To przestrzeń do wzmacniania kompetencji społecznych. Wolontariusze nabywają umiejętności planowania i organizowania przedsięwzięć, organizacji czasu oraz konstruktywnego porozumiewania się w różnych środowiskach, w których wchodzą w interakcje. Kompetencje komunikacyjne kształtują się na bazie wchodzenia w relację z osobami lub grupami, z którymi na co dzień mają ograniczony kontakt (np. klub seniora, pracownicy domu kultury). To wreszcie przestrzeń do refleksji nad wartościami oraz kształtowania empatii i wrażliwości na potrzeby i doświadczenia innych.

Wolontariat wzmacnia w młodych ludziach postawy prospołeczne, poczucie przynależności, wspólnoty i odpowiedzialności za nią.


Wolontariat młodzieżowy

Wolontariuszem może zostać każdy bez względu na wiek. Choć oczywiście część instytucji i organizacji angażuje tylko wolontariuszy pełnoletnich albo powyżej określonego wieku, co wynika ze specyfiki pracy w danej organizacji, rodzaju zadań czy też konkretnych wymaganych umiejętności. Dzieci i młodzież poniżej 18 roku życia, aby zaangażować się w wolontariat potrzebują pisemnej zgody rodzica bądź opiekuna prawnego.

Czwórka młodych ludzi ubranych w rękawiczki robocze, stojąca w alejce ogrodu botanicznego i słuchająca instruktażu do wykonywanej pracy przy roślinachWolontariat młodzieżowy w Ogrodzie Botanicznym w Powsinie

Gdzie szukać możliwości wolontariatu?


Szkolne koło wolontariatu

To rozwiązanie, które docenić mogą szczególnie uczniowie poniżej 13 roku życia. Działania wolontariackie prowadzone są pod kierunkiem i opieką szkolnego koordynatora wolontariatu. W ramach wolontariatu szkolnego realizowane są m.in. akcje dotyczące pomocy seniorom, pomocy młodszym kolegom w nauce, wsparcie różnorodnych wydarzeń kulturalnych, organizacja zbiórek. Część szkolnych kół wolontariatu ściśle współpracuje z wybraną organizacją pozarządową lub instytucją, działając na ich rzecz. To miejsce, gdzie Twoje dziecko może aktywnie działać razem ze swoimi rówieśnikami i kolegami ze szkoły. To też miejsce, gdzie organizowane działania wolontariackie są różnorodne i wielokierunkowe – dziecko ma możliwość sprawdzić, w których obszarach i zadaniach odnajduje się najlepiej i wybrać te, które najbardziej odpowiadają jego zainteresowaniom.

Grupa czterech dziewczyn, wykonująca prace pielęgnacyjne w ogrodzie botanicznym (pielenie roślin zielnych)Wolontariat młodzieżowy w Ogrodzie Botanicznym w Powsinie


Lokalne instytucje i organizacje

Wiele warszawskich instytucji oraz organizacji pozarządowych otworzyło swoje drzwi wolontariuszom młodzieżowym. Może to być dobra droga dla młodych ludzi, którzy mają już sprecyzowane swoje zainteresowania lub chcą poznać głębiej wybrany przez siebie obszar działania czy funkcjonowania instytucji. Wolontariat młodzieżowy prowadzą m.in. biblioteki, placówki wychowania pozaszkolnego, instytucje kultury, ośrodki pomocy społecznej, miejsca aktywności lokalnej, fundacje i stowarzyszenia. W przypadku młodszych uczniów może sprawdzić się wolontariat lokalny – w instytucji lub organizacji działającej w dzielnicy, w której uczeń mieszka.


Miejski portal wolontariatu

Z aktualnymi ofertami wolontariatu można zapoznać się na Miejskim Portalu Wolontariatu, korzystając z wyboru obszaru tematycznego lub dzielnicy, w której wolontariat się odbywa.


Działajcie razem - wolontariat rodzinny

Wolontariat rodzinny to świetny sposób na wspólne pożyteczne spędzanie czasu i okazja do przekazania przez przykład własny wartości i postaw, które są dla nas ważne. Dla dzieci poniżej 13 roku życia to szansa na spróbowanie swoich sił w wolontariacie pod okiem opiekuna. Przykładem wolontariatu rodzinnego może być kwestowanie, dbanie o miejsca pamięci, prace porządkowe na terenach zielonych, prace ogrodowe, np. sadzenie roślin, drobne prace remontowe, np. malowanie, rozdawanie znaczków lub emblematów na uroczystościach, segregowanie darów na zbiórkach, inwentaryzacja książek w bibliotece czy też kompletowanie pakietów podczas eventów sportowych.

Aktualne oferty wolontariatu rodzinnego w Warszawie można znaleźć na miejskim portalu wolontariatu w kategorii "wolontariat rodzinny"


Docenienie zaangażowania

Systematyczna praca w ramach wolontariatu lub działania na rzecz środowiska szkolnego czy lokalnego to zaangażowanie, które docenia szkoła, umieszczając na świadectwie ukończenia szkoły wpis za szczególne osiągnięcia ucznia. To nie tylko adnotacja na świadectwie, wpis ten jest podstawą do uzyskania 3 punktów w postępowaniu rekrutacyjnym do szkoły ponadpodstawowej.

W tym roku (2023 r.) w warszawskich szkołach miała miejsce dyskusja nad sposobem przyznawania takiego wpisu, która doprowadziła do wypracowania uwspólnionych kryteriów w tym zakresie. Przyjęto rekomendację przyznania wpisu za systematyczną pracę w ramach wolontariatu lub innej formy zaangażowania społecznego w wymiarze 50 godzin w trakcie nauki w szkole podstawowej. Więcej o uwspólnionych kryteriach można przeczytać w artykule „Wpis za udział w wolontariacie na świadectwie ukończenia szkoły podstawowej – wspólne kryteria w warszawskich szkołach”.