Przedstawiamy podsumowanie wykonanego w 2017 r. badania dotyczącego wolontariatu i zaangażowania społecznego warszawiaków. Celem badania było poznanie poziomu zaangażowania w wolontariat oraz inne formy aktywności społecznej. Badanie przeprowadzono na losowej, reprezentatywnej próbie warszawiaków w wieku 15 plus (N=1100).
Zakres tematyczny badania obejmował:
- Określenie skali zjawiska
- Poznanie różnych form zaangażowania
- Identyfikację najczęściej wybieranych obszarów działalności
- Opis głównych sposobów nawiązywania współpracy
- Poznanie przyczyn braku zaangażowania w wolontariat
- Ocenę rozpoznawalności strony www.ochotnicy.waw.pl
Udzielone odpowiedzi świadczą o zdecydowanym wzroście zaangażowania mieszkańców w wolontariat. W porównaniu z poprzednim badaniem, zrealizowanym w czerwcu 2015 r., znacząco wzrósł odsetek warszawiaków deklarujących zaangażowanie w co najmniej jedną z analizowanych form wolontariatu. W czerwcu 2015 r. wynosił on 9%, zaś w listopadzie 2017 r. wyniósł on 14%.
Dobrowolna i nieodpłatna praca na rzecz rodziny, sąsiadów, nieznajomych, otoczenia i środowiska.
Z uwagi na rozbieżności między ustawową definicją wolontariatu, a potoczne rozumieniem tego słowa, respondentom zadano także pytania, w których dokładnie określano rodzaj zaangażowania oraz grupę odbiorców tego zaangażowania.
- 54% mieszkanek i mieszkańców Warszawy zadeklarowało, iż w 2017 r. poświęcało swój wolny czas na dobrowolną i nieodpłatną pracę na rzecz członków rodziny (spoza własnego gospodarstwa domowego).
- 57% zadeklarowało takie działania względem znajomych, przyjaciół, i sąsiadów. Natomiast względem osób nieznajomych - 29%.
- Dobrowolna i nieodpłatna pomoc i praca na rzecz otoczenia (miejsca zamieszkania, osiedla, dzielnicy, miasta) była udziałem 19% warszawiaków. Taki sam odsetek mieszkańców świadczył nieodpłatną, dobrowolną pracę i pomoc na rzecz zwierząt i środowiska.
Jak często i w jakim obszarze tematycznym się angażowaliśmy
Zainteresowaniem warszawiaków cieszą się także systematyczne działania wolontariackie, podejmowane przynajmniej kilka razy w miesiącu. Wśród osób, które angażowały się w wolontariat wskazało je 47% osób. Popularne są również jednorazowe akcje, organizowane nie częściej niż raz w miesiącu, w których brało udział 45% osób zaangażowanych. Stałe, długoterminowe wolontariaty cieszą się mniejszym zainteresowaniem - wskazało je 9% osób. W tym pytaniu badani mogli wskazać więcej niż jedną odpowiedź, toteż dane nie sumują się do 100%. Ankietowanych mieszkańców, którzy w ciągu 12 ostatnich miesięcy angażowali się w wolontariat zapytano także o obszary działalności. Najwięcej wskazań padło na edukację (34%), sport, turystykę i rekreację (30%) oraz kulturę i sztukę (28%). Wskazania te korespondują z ofertami wolontariatu, pojawiającymi się na portalu www.ochotnicy.waw.pl - większość z nich dotyczy tych trzech obszarów.
W jaki sposób warszawiacy nawiązywali współpracę w daną organizacją czy instytucją
Interesujące, zwłaszcza dla organizatorów wolontariatu, może być zestawienie odpowiedzi udzielonych na pytanie W jaki sposób nawiązał(a) Pan(i) współpracę z tą organizacją, instytucją? Proszę wziąć pod uwagę wszystkie organizacje, instytucje, z którymi Pan(i) współpracował(a) jako wolontariusz w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Wśród kanałów komunikacyjnych pierwsze miejsce zajmuje informacja przekazywana przez rodzinę, przyjaciół i znajomych, którą wskazała niemal połowa respondentów. Skuteczne są także komunikaty medialne (telewizja, radio, prasa) - 29%, oraz strony internetowe organizacji czy instytucji - 23%. Istotną rolę odgrywa portal www.ochotnicy.waw.pl, który wskazało 19% respondentów, więcej niż np. wyszukiwarki internetowe (4%).
Plany na przyszłość
Organizatorów wolontariatu mogą ucieszyć dane dotyczące zamierzeń i planów na przyszłość. Chęć podjęcia wolontariatu na rzecz instytucji lub organizacji wyraziło 26% mieszkańców. Aż 24% zadeklarowało, iż w 2018 r. poświęci swój wolny czas na dobrowolną i nieodpłatną pomoc osobom starszym ze swojego sąsiedztwa - np. w robieniu zakupów czy towarzyszeniu podczas spacerów.